Ulga na robotyzację – podatkowa zachęta dla inwestujących w robotyzację produkcji

Celem wdrożenia ulgi na robotyzację było stworzenie instrumentu, który będzie funkcjonować na kształt podobny do już obowiązującej ulgi B+R i przyczyni się do podniesienia poziomu cyfryzacji i robotyzacji w polskich przedsiębiorstwach.

Na skutek nowelizacji wprowadzono preferencje zakładającą, że podatnikowi, prowadzącemu działalność przemysłową (produkcyjną), będzie przysługiwać prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów robotyzacji, które już wcześniej zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Odliczenie nie może przekroczyć 50% wysokości kosztów robotyzacji.

Ulga na robotyzację co do zasady ma zastosowanie do kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację od początku roku podatkowego, który rozpoczął się w 2022 r., do końca roku podatkowego, który rozpocznie się w 2026 r.

Preferencja jest dostępna dla podatników CIT i PIT.

Jakie koszty należy uwzględnić przy uldze na robotyzację?

Do odliczenia w ramach omawianego instrumentu kwalifikują w szczególności wydatki na nabycie:

• fabrycznie nowych robotów przemysłowych, maszyn i urządzeń peryferyjnych funkcjonalnie z nimi powiązanych;
• urządzeń, maszyn i innych rzeczy, które służą zapewnieniu ergonomii oraz bezpieczeństwa pracy w odniesieniu do stanowisk pracy np. czujniki, sterowniki, przekaźniki, czy też elementy służące do zdalnego zarządzania, diagnozowania, monitorowania lub serwisowania robotów przemysłowych (np. kamery). Dodatkowo do katalogu należy zaliczyć urządzenia do interakcji pomiędzy człowiekiem, a maszyną do robotów przemysłowych.
• wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do poprawnego uruchomienia
  i przyjęcia do używania robotów przemysłowych oraz innych środków trwałych.
• usług szkoleniowych dotyczących robotów przemysłowych oraz innych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych wymienionych w powyższych punktach.

Należy również podkreślić, że wydatkami kwalifikującymi się do ulgi na robotyzację są również koszty leasingu finansowego robotów przemysłowych lub innych środków trwałych, przy założeniu, że po upływie podstawowego okresu umowy leasingu, finansujący przenosi na korzystającego własność tych środków trwałych.

Definicja robota przemysłowego

Z definicji zawartej w ustawie o CIT wynika, że robotem przemysłowym jest automatycznie sterowana, programowalna, wielozadaniowa i stacjonarna lub mobilna maszyna, która posiada co najmniej 3 stopnie swobody, właściwości manipulacyjne bądź lokomocyjne dla zastosowań przemysłowych. Dodatkowo, maszyna powinna spełniać łącznie następujące kryteria:

1. wymienia dane w formie cyfrowej z urządzeniami sterującymi i diagnostycznymi lub monitorującymi w celu zdalnego: sterowania, programowania, monitorowania lub diagnozowania;
2. jest połączona z systemami teleinformatycznymi, usprawniającymi procesy produkcyjne podatnika, w szczególności z systemami zarządzania produkcją, planowania lub projektowania produktów;
3. jest monitorowana za pomocą czujników, kamer lub innych podobnych urządzeń;
4. jest zintegrowana z innymi maszynami w cyklu produkcyjnym podatnika.

Ulga na robotyzację może znaleźć zastosowanie w stosunku do szeroko rozumianego procesu produkcji. W Wyroku WSA w Gliwicach z dnia 12 lipca 2023 r., sygn. akt I SA/Gl 119/23 przyjęto, że:

„Nie ma podstaw, aby bez wyraźnego zawężenia przez prawodawcę językowego znaczenia pojęcia „dla zastosowań przemysłowych”, nie przyjmować, że na proces produkcyjny przedsiębiorstwa składa się całość wykonania produktu od etapu odebrania materiałów z magazynu materiałów i surowców, poprzez transport, produkcję, kontrolę jakości oraz pakowanie.”

Z drugiej strony jednak, w orzecznictwie i praktyce interpretacyjnej występuje również stanowisko, zgodnie z którym:

„roboty (…) wykorzystywane w procesie logistyczno-magazynowym, nie będą wypełniały definicji zawartej w art. 38eb ust. 3 u.p.d.o.p., ponieważ nie będą miały zastosowań przemysłowych” – Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 24 maja 2023 r., sygn. akt I SA/Po 52/23.

Stosowanie ulgi na robotyzację wraz z innymi ulgami

Z przepisów nie wynika wyłączenie możliwości jednoczesnego korzystania przez podatników z innych ulg np. ulgi B+R oraz ulgi na robotyzację. Nie ma więc przeciwwskazań, aby podatnik dokonywał pomniejszenie dochodu zarówno z tytułu ulgi B+R, jak i z ulgi na robotyzację. Należy jednak pamiętać, że inaczej niż w przypadku ulgi B+R, korzystanie z ulgi na robotyzację nie może doprowadzić do odliczenia wydatków w kwocie przekraczającej wysokość dochodu.

Moment rozliczenia ulgi

Na tle omawianej instytucji wątpliwości podatników budzi również kwestia momentu odliczenia kosztów robotyzacji. Zgodnie ugruntowaną linię interpretacyjną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej właściwym jest przyjęcie, że dodatkowemu odliczeniu w ramach ulgi na robotyzację podlegają odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej nabytych przez podatników środków trwałych.

Wyjątkiem od dominującej linii interpretacyjnej jest nieprawomocny wyrok WSA w Warszawie z dnia 21 grudnia 2023 r., sygn. akt III SA/Wa 1993/23, w którym sąd stwierdził, że podatnicy mają prawo do odliczenia 50% kosztów jednorazowo w roku nabycia przedmiotów. W uzasadnieniu powyższego wyroku wskazano, że „bez znaczenia pozostaje fakt, że roboty, maszyny oraz urządzenia peryferyjne będą stanowiły środki trwałe, ponieważ w ramach przedmiotowej ulgi odliczeniu podlegają koszty nabycia tych przedmiotów, a nie dokonane od nich odpisy amortyzacyjne”. Niemniej jednak, rozstrzygnięcie powyżej kwestii będzie przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W poniższej tabeli przedstawiono przykładową kalkulację oszczędności podatkowej w związku z zastosowaniem ulgi na robotyzację.

Jak widać z powyższego przykładu efektywna oszczędność dzięki zastosowaniu ulgi na robotyzację wynosi 9,5% procent poniesionych wydatków (kwota kosztów kwalifikowanych x 50% x 19% CIT).

Podsumowując, preferencja podatkowa w postaci ulgi na robotyzację może być atrakcyjną formą wsparcia procesu robotyzacji polskich przedsiębiorstw. Niemniej, pojawiające się w praktyce wątpliwości związane m.in. z momentem odliczenia wydatków na robotyzację powodują, że jej zastosowanie powinno być poprzedzone odpowiednią analizą.

W przypadku zainteresowania powyższą instytucją zapraszamy do kontaktu w celu omówienia potencjalnej możliwości uwzględniania w Państwa przedsiębiorstwie ulgi na robotyzację.

Photo by ThisisEngineering on Unsplash